به این صورت که با توجه به گرانی مسکن بسیاری از افراد تا آخر عمر خود نمی‌توانند برای خود مسکنی تهیه کنند و بالاجبار مستاجر باقی می‌مانند. از سوی دیگر این گرانی‌ها باعث می‌شود بسیاری از افراد نتوانند اجاره‌های بالای مسکن را پرداخت کنند و لذا به خانه‌های کوچک در محله‌های پایین‌تر شهر‌ها کوچ می‌کنند. دولت‌های مختلف در این زمینه که یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم است تنها وعده داده‌اند و هیچ اتفاق خاصی در این زمینه رخ نداده است. موضوع مسکن و فراهم ساختن آن برای مردم موضوعی قابل حل است همانطور که در سایر کشور‌ها هر زمانی که مسکن با افزایش قیمت مواجه می‌شوند، مسئولین مربوطه یکسری تدابیری می‌اندیشند تا این موضوع را کنترل کنند. زیرا همانگونه که همه می‌دانیم مسکن یکی از نیازهای اساسی شهروندان است و دولت‌ها باید در این زمینه تمام تلاش خود را به کار گیرند. اما در کشور ما سال‌ها است که این زمینه تنها شعار و وعده داده شده است و مردم نتیجه این وعده‌ها را شاهد نبوده اند. کوچک‌ترین اتفاق اقتصادی در جامعه ما به راحتی و با سرعت بر روی قیمت مسکن تاثیر خود را به جای می‌گذارد.برای مثال همین موضوع حذف یارانه دولتی برخی از اقلام غذایی که یک فشار تورمی بر روی محصولات غذایی ایجاد کرد و از آن طرف هم افزایش قیمت ارز به وجود آمد، اکنون بر روی مسکن و قیمت آن تاثیر گذاشته است. به عبارتی در همین مدت زمان کوتاه قیمت مسکن رشد پیدا کرده و همچنان قیمت‌ها صعودی است. قطعا این افزایش قیمت بر روی اجاره‌ها نیز تاثیر‌گذار است.درست است که در زمینه افزایش اجاره بهای مسکن قوانینی جدیدا وضع شده اما به محض اینکه قیمت مسکن افزایش پیدا می‌کند، بسیاری از صاحب خانه‌ها مبلغ اجاره ملک خود را افزایش می‌دهند و اصلا در قید و بند قوانین قرار ندارند. دولت سیزدهم دولتی است که در اوایل شروع کار خود از ایجاد انقلاب در مسکن صحبت کرد و قرار بود سالیانه یک میلیون واحد مسکن برای مردم ساخته شود اما هنوز در خصوص این معضل گشایشی صورت نگرفته است.
>وضعیت املاک
ما در خصوص سنجش صحت ادعای افزایش قیمت مسکن به سراغ چندین مشاور املاک در تهران رفتیم. یکی از مشاورین املاک در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« برای مدتی بازار مسکن ثبات پیدا کرده بود و پیش‌بینی ما نیز این بود که با توجه به قیمت بالای مسکن در کشور خصوصا تهران دیگر امکان افزایش قیمت مسکن وجود ندارد و قیمت مسکن دارای ثبات خواهد بود. بنا بر همین تصور به بسیاری از افراد توصیه کردیم دست نگه دارند و اگر به دنبال خرید خانه بهتری هستند با توجه به شرایط بازار وام بگیرند و یا پولی را جمع‌آوری کنند تا بتوانند مسکن مناسب تهیه کنند. اما بعد از اینکه برخی از یارانه‌های موادغذایی حذف شد و قیمت مواد غذایی افزایش پیدا کرد بار دیگر قیمت مسکن نیز افزایشی شد و این افراد دیگر نتوانستند با پول خود مسکنی بخرند. بسیاری از صاحب خانه‌ها به ما گفتند که نرخ اجاره بهای منازل آن‌ها را با افزایش به مستاجرین اعلام کنیم. همچنین این روزها افراد زیادی به دنبال اجاره خانه هستند زیرا با صاحب خانه‌های خود به توافق نرسیدند. مستاجرین از قوانین صحبت می‌کنند که طبق قانون صاحب خانه حق ندارد در هر میزانی نرخ اجاره را افزایش دهد و صاحب خانه‌ها که بعضی از آن‌ها تنها منبع درآمدشان همین اجاره‌ها است از گرانی‌های بازار صحبت می‌کنند. »
>بیچاره مستاجران
مشاور املاک دیگری گفت:« قیمت مسکن افزایش پیدا کرده است اما در بازار تقریبا خرید و فروشی نمی‌شود.زیرا بسیاری از کسانی که می‌خواستند خانه بخرند دیگر پولشان کفاف قیمت‌ها را نمی‌دهد و کسانی هم که فروشنده ملک بودند منتظر هستند ببینند تا چه میزان قیمت ملک آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط عمده افرادی که آسیب می‌بینند و بسیار نگران‌اند مستاجران هستند زیرا با افزایش قیمت اجاره اغلب آن‌ها قادر نخواهند بود منزلی مانند منزل سال قبل خود برای سکونت اجاره کنند.»
>مسکن دارایی و پناهگاه پول
هادی حق شناس کارشناس اقتصادی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« قبل از ورود به بحث باید به چند نکته اشاره کرد. نکته اول این است که مسکن یک دارایی محسوب می‌شود و وقتی کالایی دارایی شد می‌توان پناهگاه پول باشد. نکته دوم آن است که در اقتصادی که تورم دو رقمی بلند مدت وجود دارد طبیعتا قیمت همه کالاهایی که نقش دارایی دارند، افزایشی خواهد شد. حالا آن کالا هرچه باشد مانند مسکن یا خودرو. با این مقدمه وارد اصل بحث مسکن می‌شوم؛ در سال‌های مختلف دولت‌های مختلف سیاست‌های گوناگونی را درباره بحث مسکن داشتند.طبیعتا برخی از دولت‌ها در این زمینه دستاورد‌هایی داشتند و برخی از آن‌ها هم دستاورد‌های مطلوبی نداشتند. اما یک نکته را باید ذکر کرد و آن اینکه در طول تاریخ معمولا این مردم بودند که مسکن می‌ساختند و دولت‌ها قواعد و مقررات را در این زمینه تسهیل می‌کردند اما مداخله نداشتند. در دوره‌هایی که نظارت دولت‌ها قوی‌تر و تسهیلات فراهم می‌کردند در آن دوره‌ها مردم مسکن مورد نیاز خودشان را می‌ساختند. اصولا مسکن دولتی یا خانه‌های سازمانی سهم بسیار ناچیزی در تامین مسکن مورد نیاز خانوار‌ها داشته است. در مقاطعی که تورم وجود داشته موضوع مسکن داغ‌تر شده است. علت آن است که نه تنها مسکن یک دارایی محسوب می‌شده بلکه بخشی از پناهگاه پول مسکن بوده است.بخشی از افراد که توانایی سرمایه‌گذاری در مسکن را داشتند مسکن خریدند و آن را به عنوان یک دارایی و پناهگاه پول استفاده کردند.»
>تورم دو رقمی و قیمت مسکن
وی ادامه داد:« به نظر می‌رسد که تا زمانی که اقتصاد ایران دچار تورم‌های دو رقمی باشد طبیعی است کسانی که متقاضیان مسکن هستند عمدتا دهک‌های کم درآمد هستند و توانایی ساخت و یا خرید منزل را ندارند. در برخی از کشور‌ها دولت‌ها از مسکن با عناوین مختلف برای دهک‌های کم درآمدی استفاده می‌کنند و برای کسانی که نیاز به مسکن خصوصا مسکن موقت دارند مسکن فراهم می‌کنند یا تسهیلات ارزان قیمت در اختیار این گروه از افراد قرار می‌دهند. گاهی اوقات در برخی از کشور‌ها تسهیلاتی که برای مسکن می‌دهند تا بیش از 80 درصد هم بوده است تا مشکل مسکن مردم را حل کنند. وقتی که ما روند را نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم در همان کشور‌ها هم اینگونه نیست که قیمت مسکن ثابت بوده باشد. قیمت مسکن در کشور‌های مختلف متناسب با نرخ تورم و برخی از تحولات دیگر رشد داشته است. اما در ایران چون میانگین تورم اقتصاد ما چند برابر میانگین تورم جهانی است طبیعی است که رشد قیمت مسکن هم با سرعت بیشتری انجام بگیرد. مثلا در برخی از کشور‌های توسعه یافته هر ده سال شاید قیمت مسکن دو برابر شده باشد اما در ایران گاهی اوقات قیمت مسکن بیش از 8 برابر رشد کرده است که علت اصلی آن تورم است.»
>سیاست‌های پولی
این کارشناس در آخر تصریح کرد:« مهم‌ترین مشکل ما در این زمینه سیاست‌های پولی است. یعنی تا زمانی که ما سیاست‌های پولی مناسبی نداشته باشیم که آن سیاست پولی مناسب منجر به انضباط پولی و کنترل رشد نقدینگی و تورم به زیر 10 درصد نشود، این انتظار باید وجود داشته باشد که بحران مسکن و اجاره همچنان باقی باشد.به هر حال این تورم است که عامل مخرب قیمت‌ها برای کالاهایی که دارایی محسوب می‌شوند و یا مصرفی هستند، است. اما در بعضی از مقاطع که دولت‌ها مداخله‌ای در بازار کردند این افزایش قیمت‌ها چند برابر شده است و در برخی از مقاطع هم تنها متناسب با نرخ تورم ما رشد قیمت‌ها را در این حوزه شاهد بودیم.رکود در این حوزه به این معنا نیست که قیمت‌ها کاهش پیدا کرده است بلکه قیمت‌ها با نوسانات اندکی در راستای رشد مواجه بوده است. این خلاصه‌ای از وضع مسکن در اقتصاد ایران است که من به
آن اشاره کردم.»
